Ο ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ

Γράφει η
MD, PhD ΜΑΛΛΙΟΥ ΣΑΒΒΟΥΛΑ
ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ – ΟΓΚΟΛΟΓΟΣ
ΓΓ. Ελληνικής Μαστολογικής Εταιρείας

Ο ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ
Θα λέγαμε ότι όλοι ξέρουμε ότι το άγχος είναι επιβλαβές για τον οργανισμό μας, τώρα όμως, νέα στοιχεία καταδεικνύουν ότι πλήττει το ανοσοποιητικό σύστημα, σε βαθμό που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο !
Συγκεκριμένα, εξαιρετικά επιζήμιο είναι το «κρυφό» ή ενδοψυχικό άγχος.
Οι ειδικοί επιστήμονες, που διερευνούν τον τρόπο με τον οποίο το άγχος μετατρέπεται σε ψυχοσωματικές διεργασίες, επισημαίνουν ότι όταν ο ανθρώπινος οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση στρες, εκκρίνονται χημικές ουσίες και ορμόνες, όπως νοραδρεναλίνη και αδρεναλίνη, οι οποίες σε αυξημένες ποσότητες επιδεινώνουν τη λειτουργία των οργάνων με συνέπεια την εκδήλωση διαφόρων παθήσεων.
Το πρόβλημα όμως δε σταματά εδώ καθώς οι παθήσεις αυτές προκαλούν επιπλέον άγχος στον ασθενή, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο.
Η σύγχρονη τάση στην θεραπεία όλων των παθήσεων είναι η ολιστική προσέγγιση δηλαδή η αντιμετώπιση του ασθενούς όχι μόνο από τον ειδικό γιατρό αλλά και από ψυχίατρο και ψυχολόγο.

Η ιδέα της σύνδεσης του καρκίνου με ψυχολογικούς παράγοντες διατυπώθηκε από τον Ιπποκράτη με τη θεωρία της παθολογίας των χυμών. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, ο καρκίνος γεννιέται στο σώμα όταν πλεονάζει η μέλαινα χολή ή ο μελαγχολικός χυμός.

Σύμφωνα με τον E. Kubler-Ross η ψυχολογική κατάσταση του ασθενούς που μαθαίνει ότι έχει καρκίνο περνάει από τα εξής στάδια:
Στάδιο Ι: Άρνηση της πραγματικότητας: Ο ασθενής αμφισβητεί την αλήθεια που του ανακοινώνεται. Υποθέτει λάθη γιατρών, ζητάει άλλες γνώμες, δεν αξιολογεί ενοχλήματα και συμπτώματα, κάνει μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς. Σε άλλες περιπτώσεις, βλέπει με αδιαφορία το πρόβλημά του, σαν αυτό να αφορούσε τρίτο πρόσωπο.
Στάδιο ΙΙ: Οργή ή εξέγερση. Ο ασθενής επαναστατεί κατά των γεγονότων, συχνά και κατά των γιατρών, είτε για τη διάγνωση είτε για καθυστέρηση της διάγνωσης. Επαναστατεί ακόμη και κατά των οικείων του, κατά της κοινωνίας ή κατά του Θεού.
Στάδιο ΙΙΙ: Διαπραγμάτευση ή παζάρεμα. Ο ασθενής, έχοντας αποδεχθεί την πραγματικότητα, προσπαθεί να εξασφαλίσει τις μεγαλύτερες δυνατότητες θεραπείας και τις καλύτερες συνθήκες αντιμετώπισής του. Υπόσχεται αμοιβές και δώρα, προσεύχεται και τάζει στα Θεία, εκφράζει την ευγνωμοσύνη προς τους οικείους του κ.λ.π.
Στάδιο IV: Κατάθλιψη. Ο πάσχων, έχοντας δει ότι το πρόβλημά του δεν έχει αντιμετωπισθεί επαρκώς και ικανοποιητικά, παρά τη μέχρι τότε θεραπεία και παρά τη δική του συνεργασία και στάση, καταλαμβάνεται από δευτερογενή κατάθλιψη, συχνά και με αυτοκτονικό ιδεασμό, που όμως σπάνια πραγματοποιείται.
Στάδιο V: Ήρεμη αποδοχή της αλήθειας. Μετά τη μακρά διαδρομή της νόσου και με την εμπειρία των θεραπειών, των τυχόν υποτροπών, των νέων συμπτωμάτων κ.λ.π. ο ασθενής προσπαθεί να συμφιλιωθεί με την κατάσταση, αντλώντας από τη ζωή τις χαρές.

Είναι αυτονόητο ότι ούτε όλοι οι ασθενείς περνούν από όλα τα στάδια, ούτε η διαδοχή των σταδίων είναι πάντα η τυπική, ενώ υπάρχουν συχνά παλινδρομήσεις ή αναμίξεις αντιδράσεων.

Από όλα τα ανωτέρω είναι φανερό ότι αν κάποιος πάρει την ψυχική διάθεση στα χέρια του και αντιμετωπίσει με αισιοδοξία τη νόσο του έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να την ξεπεράσει και να θεραπευτεί γιατί έτσι τονώνει το ανοσοποιητικό του σύστημα και την άμυνα του οργανισμού του…

Ας ακολουθήσουμε λοιπόν τη συμβουλή του Νίκου Καζαντζάκη
Δεν ελπίζω τίποτα
Δεν φοβάμαι τίποτα
Είμαι λέφτερος………………

Βιβλιογραφία
1. Ιπποκράτης: Αφορισμοί. Εις «Ιπποκρατική Συλλογή». Περί αέρων, υδάτων, τόπων/ Παραγγελίαι/ Αφορισμοί. Διαχρονικές εκδόσεις, Αθήνα, 1997
2. Donald;s Pocket Medical Dictionary, 21st ed. Saunders, Piladelphia
3. Ρηγάτος Γ.: Ψυχοκοινωνική Ογκολογία. Εκδ. Ascent, Au;hna 2000
4. www. Zougla.gr


Τo άρθρο αυτό είναι πνευματική ιδιοκτησία της Σαββούλας Μάλλιου. Απαγορεύεται η αντιγραφή, η δημοσίευση, η αναπαραγωγή ή η μετάδοση του, από οποιονδήποτε και με οποιοδήποτε μέσο χωρίς την έγγραφη άδεια της συγγραφέως. Copyright Σάββη Μάλλιου® All rights reserved.